KALP DAMAR HASTALIĞI (KORONER ARTER HASTALIĞI)

Kalp kaslar yardımıyla kanı vücuda pompalayan önemli bir dolaşım organıdır. Günde yaklaşık olarak 1500 litre kanı vücuda pompalar. Uygun miktarda kan karşılandında görevini tam ve doğru şekilde yapmaktadır.

Kalp gerekli olan kanı kalp damarlarından yani koroner damarlardan alır. Kalp damar hastalığı bu kanın yetersiz kalması yani kısmen kapanması veya damarın tıkanması sonucu oluşur. Kalp bu durumda yetersiz dolaşıma maruz kalarak besinden, oksijenden yoksun kalır. Çalışma düzeni bozulur sonucunda ise kalp ağrsına, göğüs sıkışmasına neden olur. Kalp damarlarının birinin veya birkaçının tıkanması sonucunda ise kalp krizi görülebilir.

Neden Kalp Damar Hastalığı Görülür?

Kalp damarları kanın kolaylıkla aktığı tüplere benzer. Damarlar elastik yapıdadır ve damar duvarları düz kastan oluşmuştur.

Kalp damarları gençlik döneminden yaşlılık dönemine ilerledikçe yavaş yavaş yağlanmaya başlar. Yaşlanma ile birlikte yağ damar duvarında birikmeye başlar. Bu birikme damar yapısına zarar verebilir ve dolaşım dengesinin bozabilir.

Damar kendi yapsını korumak ve iyileştirmek amacıyla bazı maddeleri salgılar. Bu nedenle damarlar daha da kalınlaşabilir. Protein, kalsiyum gibi kanda bulunan bazı maddeler ve hücreler bu bölgelere tutanabilmektedir.

Bu maddeler birikerek yağ tabakalarını dönüşürler. Zamanda boyutlarında artış gerçekleşerek damarlarda daralmaya sebep olur.

SEMPTOMLARI NEDİR ?

En önemli semptomu göğüs ağrısıdır. Bu ağrı batma, yanma, basınç hissi, acıma gibi birçok şekilde açıklanabilir. Mide yanması veya hazımsızlıkla karıştırılabilir. Bu ağrı sol göğüs çevresinde, sol omuz, sol kol, boyun, sırt ve çeneye yayılmalar gösterebilir. Bunun yanı sıra nefes darlığı, nabız yükselmesi, terleme, kalp ritim bozukluğu, baş dönmesi, bulantı ve halsizlik şeklinde de kendini gösterebilmektedir.

Kalp Damar Hastalığı Risk Faktörleri Nelerdir ?

Değiştirilen ve değiştiremediğimiz risk faktörler vardır.

Değiştirilemeyen faktörler yaş, cinsiyet genetik yatkınlıktır.

Değiştirilebilen risk faktörleri: Kolestorelü kontrol altına almak. Yüksek tansiyon olan bireyleri kontrol altına almak, sigara, alkol tüketimini azaltmak veya hiç kullanmamak, stres, aktivite eksikliği, şeker hastalığı(diyabet) ve yüksek kilodur(obezite). Bunları kontrol edebilirsek hastalık kontrol edilebilir.

TEDAVİ NASIL GERÇEKLEŞİR ?

Sebep olan riskleri ortadan kaldırmak önceliktir. Tekrar etme riskini kontrol altına alarak tedavi sürecini kısaltmak hedefler arasındadır. Bununla birlikte doğru ve sağlıklı bir beslenme programı oluşturarak hastalığı kontrol altına alınabilir. Doktor kontrolünde ilaç kullanımı elzemdir. Damar tıkanıklığı giderilmesi amacıyla cerrahi işlem de gerekebilmektedir.

Egzersiz eğitimi de tedavinin en önemli yapıtaşıdır. Egzersiz yaparak plak oluşumu engellenebilir. Kalbe giden oksijen miktarını artırarak fazlaca oksijenlenmesi sağlanabilir. Kalp iyi ve doğru şekilde beslenebilir. İyi kolestoral miktarını artırarak, yağlanma kontrol altına alınabilir. Solunum sisteminin güçlenmesine yardımcı olarak solunuma binen iş yükünü azaltabiliriz.

Artan aktivite ile kilo verme daha kolay hale gelir. Sağlığınız iyileşmeye başlar. Diyabet hastalarının ise kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olur.

Egzersiz Programı Nasıl Olmalıdır ?

Fizyoterapist denetiminde ve görüşü alınarak uygun program hazırlanabilir. Egzersiz klinik durumunuzu olumsuz yönde etkilemeden, sizin için yararlı olabilecek en üst seviyede düzenlenmelidir. Yani hem güvenli, hem etkili olmalıdır.

Geniş kas gruplarını içeren aerobik egzersizler uygundur. Uzun süreli ve çok tekrarlı yapılmaları gerekir. Aerobik egzersizler: yürüme, bisiklet sürme, tempolu yürüme ve yüzme gibi egzersizlerdir.

Egzersizlerin başında, 10–15 dakikalık ısınma süresi olmalıdır. Asıl egzersiz dönemi size uygun kalp hızında 15–30 dakika sürmelidir.

5–10 dakika soğuma, gevşeme ve toparlanma evresi olmalıdır.

5–10 dakika soğuma, gevşeme ve toparlanma evresi olmalıdır.

-Egzersiz ile ilaç kullanımı azaltılabilmektedir.

2010 da yapılan çalışamada düzenli egzersiz yaptıkça haftalar içinde damar çapınız yeniden şekillenerek genişlemekte ve güçlenmekte iken, hareketsiz kaldığınız süre de haftalar içinde yapısı ve şekli olumsuz etkilenmektedir.(Thijsen,2010)

Hatta haftalık 1 saat veya daha fazla koşmanız kalp damar hastalıklarına yakalanma riskinizi %42 i azalatacaktır.(Tanesuscu, 2002)

Sevgiyle, sağlıkla ve hareketle kalın...