COVİD-19’a Fizyoterapist Bakış Açısı

Yeni Tip Koronavirüs (SARS-CoV-2) kaynaklı COVID-19 enfeksiyonu, Çin’in Wuhan şehrinde çıktıktan sonra tüm dünyayı etkileyerek Dünya Sağlık Örgütününpandemi ilan etmesine neden olmuştur. Covid-19 enfeksiyonu başta solunum sistemi olmak üzere dolaşım, iskelet-kas, nörolojik gibi birçok sistemi etkilemektedir. Yüksek ateş, öksürük, balgam, yorgunluk gibi semptomlar gösterir. Bulaşıcılığı yüksektir ve ciddi solunum yetmezliğine neden olmaktadır.

Covid-19 kan hücresi(hemoglobin) yapısını değiştirerek oksijen ve karbondioksit taşınma miktarını azaltır. Bunun yanında kalpte ritim bozukluğu, böbrek hasarı, karaciğer gibi çoklu organ yetmezliğine neden olmaktadır.

Egzersiz ve Bağışıklık Sistemi

Bağışıklık sistemi vücudumuzu dışarıdan gelen zararlı organizmalara karşı koruyan sistemdir. Hafif ve orta şiddette yapılan egzersiz bağışıklık sistemini olumlu etkiler. Bağışıklık sistemi hücreleri(NT) olan doğal öldürücü hücrelerin salgılanmasını ve aktivasyonunu artırır. Düzenli yapılan orta şiddette egzersizler solunum yolu enfeksiyon riskini azaltır.

Covid-19 ve Sağlıklı Yaşam İçin Egzersiz

Günlük yaşamda yapılan fiziksel aktivite mevcut sağlık durumunu korumak fiziksel uygunluğu geliştirmek ve fiziksel kapasiteyi artırmaktadır. Karantina sürecinde azalan fiziksel aktiviteyiarttırmaya yönelik haftalık toplam 250-350 dakika aralığında aktivite önerilir. Sandalyeyi tutarak squat, sandalyeye oturup kalkmak, basamağa inip çıkmak, su şişesi ile kuvvet egzersizi, düz çizgide yürüyerek denge egzersizi, parmak ucunda yürüyüş yapılabilir. Covid-19 hastalığında egzersiz yapalım mı? Yapmayalım mı? sorusuna cevapise orta şiddetli egzersiz semptomsuz sağlıklı kişilere önerilir.Sokağa çıkma yasağı olmadığı zamanlarda gerekli önlemler alınarak sosyal mesafe kuralına göre orta şiddetli tempolu yürüyüş alternatiftir.

Covid-19 hastaları orta şiddetli aktiviteler yapabilirler fakat şiddetli boğaz ağrısı,nefes darlığı, öksürük ve ateş gibi semptomu olan kişilerin tıbbı destek alması önerilmektedir.

Internet, tv gibi yerlerden yapılan egzersiz kisiyeuygun olmayabilir. Egzersiz kişiye, yaşa, cinsiyete özel olarak sıklığı, şiddeti ve süresi de egzersizde uzman kişiler olan fizyoterapistler tarafından hazırlanabilir.

Öneriler :

-Karantina altındaki bireylere günlük yaşamdaki fiziksel uygunluğunu korumak için haftalık 4-5 gün aerobik egzersiz ve kuvvetlendirme egzersizleri önerilebilir.

-Orta şiddetli egzersizin bağışıklık sistemi üzerine olumlu etkisi vardır.

-Egzersiz ve Aktivite Önerileri: Dans, yerinde adım sayma, hızlı yürüme, ip atlama, Çömelme, Köprü kurma egzersizi, Kol bacak aynı anda açıp zıplama, plank, kedi-deve egzersizi

- Sokağa çıkma yasağı olmadığı zaman açık havada yapılan egzersizler psikolojik olarak iyilik hali sağlar ve motivasyonu artırır.

- Ev egzersizi yapılırken dikkat edilmesi gerekenler: Rahat kıyafet giyilmeli, yemek yemeden 1-2 saat önce ve yemek yedikten 3-4 saat sonra egzersiz yapılabilir.

-Gün içinde ve egzersiz sırasında yeterli su tüketilmelidir.