Aşk nelere kadirdir dedikleri doğruymuş
İmkânsız, inanılmaz, aşklar
Bizde Leyla ile Mecnun, Ferhat ile Şirin, Kerem ile Aslı, Asuman ile Zeycan, Arzu ile Kamber… Türk aşkları
Afrodit ile Çoban Anahis(Venüs),Heloise ile Aberlard,Dante Alighieri ile Beatrice,Napolyon ile Jozephine…yabancı aşkları
Bu aşkların doğuşu, yaşanmışlığı ve sonuçları ile dünya da konuşulmaya devam etmektedirler
Şimdi size aşağıdaki anlatacağımız aşklar bunlardan sadece iki tanesidir
Hikâyemizi okuduğunuzda aşkın varlığına ve kudretine inanacaksınız
Aşkın tarifini yapın denildiğinde tarifinin yapılamayacağını göreceksiniz, çünkü kime sorsanız kendine göre anlatacağından tarifsiz der çıkarız
Buna rağmen aşk ‘’İnsanın karşı cinse içinde hissettiği sıcaklıktır ‘’ diyebiliriz mi(?)
İşte size aşkın yüceliğini ispatlayacak iki bağımsız hikâye ve sonucu
Babili’in Asma Bahçeleri ile başlayalım
M.Ö. 6. Yüzyıl
Babil’in Asma Bahçeleri, antik dünyanın en büyüleyici yapılarından biri olarak bilinir
Babil (Şimdiki Irak’ın güneyinde ve 50-80 kilometre uzaklılıktadır) Büyük İskender tarafından kurulan Büyük Kiros İmparatorluğu’nun bir şehridir
Bu bölgedeki Babil eyaletine bağlı olan Hille civarında bulunan ve Antik Babil olarak adlandırılmış olan kentte inşa edildiği bilinir
En ünlü yapılardan biri olan Babil Kulesi ve Babil’in Asma Bahçeleri’ni yaptıran Nebukadnezar, Babil hükümdarlarından biridir.(43 yıl hükümdarlık yapmıştır)
Dünyaca ün salan Babilin Asma Bahçeleri Babil Kralı II. Nebukadnezar ve Amytis’in büyük aşklarının bir meyvesidir
Babil Kralı II. Nebukadnezar tarafından karısı Amytis için inşa edilmiştir.
Med Kralı olan Astyages’in kızı Amytis, Media’dan gelmiştir
(Kimi kaynaklar kralın eşinin adının Semiramis olarak belirmiştir dolayısıyla Babil'in Asma Bahçeleri, Semiramis'in Asma Bahçeleri olarak da geçmektedir)
(Ancak bazı kaynaklara göre adını Babil’den alan Asma Bahçeleri Ninova’da yer almaktadır. Ninova, Suryani İmparatorluğu’nun başkentidir)
Kralın eşine olan aşkı karısı Amytis’in memleketi Medya’nın dağlık ve yeşilliklerle dolu bölgelerini özlediğini düşünerek, memleket hasreti çekmemesini isteyen onu mutlu etmek adına asma bahçelerini inşa etme kararı aldı v M.Ö. 605 yılında yapılmıştır
Kraldaki aşkı görüyor musunuz(?) hem de Babil’deki sert çöl iklimine rağmen
Bence aşk bu işte, şimdiki gibi şıp sevdi, günlük, haftalık, aylık değil
Dünyanın Yedi Harikası listesinde yer alan Babil’in Asma Bahçeleri de gerçekliği bugün de araştırılan efsaneler arasında yer almaktadır.
Babil’in Asma Bahçeleri, doğal güzellikleri ve büyüleyici tasarımıyla sadece döneminde değil, günümüzde de insanları büyülemeyi başarmıştır
Tarihte efsanevi bir yapı olarak anılan ve insanların hayal güçlerini harekete geçiren büyüleyici bir eser olup bu antik bahçeler, muhteşem tasarımı ve karmaşık sulama sistemiyle dikkat çekmektedir
Babil’in Asma Bahçeleri, sadece bir yapı olarak değil, aynı zamanda sanat ve kültür açısından da önemlidir.
Bu eşsiz yapı, edebiyatta, resimde ve mimaride ilham kaynağı olmuştur. Birçok sanat eseri ve şiir, Babil’in Asma Bahçeleri’nin büyüleyici güzelliğini anlatmaktadır
Babil'in Asma Bahçeleri oldukça kısa bir sürede tamamlanmıştır.
Babil’in Asma Bahçeleri, yükseltilmiş teraslı yapıları ve muhteşem sulama sistemleriyle dikkat çekiyordu.
Pek çok yapay dağlar, akan sular, yeşillikler bulunmaktadır.
Burada bulunan bahçeler piramit oluşturacak şekilde yapılmıştır.
Bahçeler, büyük kireçtaşı bloklardan inşa edilmiş terasları içeriyordu. Ayrıca Terasların üzerine birbirine bağlı yüksek kemerler inşa edilmiştir.
Taraçalara dünyanın çeşitli yerlerinden getirilmiş olan bitkiler ekilmişti.
Bitkiler yapının aslını saklıyor ve bahçelerin havada asılı duruyormuş gibi görünmesine neden oluyordu
Bu kemerlerin üzerinde de bahçeler yer almıştır. Her teras, bir sonraki terasa su taşımak için kullanılan devasa merdivenlerle birbirine bağlıydı. Sulama için kullanılan su, Dicle (Fırat)Nehri’nden getiriliyor. Ayrıca terasların üst kısmına ulaşmak üzere bir dizi su kızağı ve basamaklı havuzlarla dağıtılıyordu.
Bunun yanında bahçede bulunan kanallarda kayık ile yüzmekte mümkündü. Burada yalnızda bitkiler değil, çeşitli meyve ağaçları da bulunuyordu.
Bu yapı, tarih boyunca efsanevi bir mucize olarak anlatılmış, kendi zamanında da hayranlık uyandıran bir şaheserdi.
Muhteşem olarak anlatılan efsanede en önemli noktayı hatırlatmadan geçmeyelim, Babil’in Asma Bahçeleri adını alması bildiğimiz üzüm asmasından değil yapının yapıların üst üste asılı şekilde yapılmasından almaktadır
İkinci hikâyemiz Tac Mahal
Gene bir aşkın sonucunda olmuştur ama Babil’in Asma Bahçelerinden farklı
Babil’in Asma Bahçeleri Yaşayan eşe Tam Mahal vefat eden eşe belirttikleri aşkların eserleri
Babil’in Asma Bahçeleri Tarihin sayfalarında yok olurken, Tac Mahal tüm ihtişamıyla ben burayım demektedir
Babil’in Asma Bahçeleri ve Tac Mahal dünyanın en pahalı aşk hikâyesinin ürünüdür
Dünyanın en seçkin mimari anıtlarından olan Tac Mahal, Hindistan'ın Agra kentinde bulunuyor. Jumna Nehri’nin hemen yanı başına inşa edilmiş olan
Görkemli mimarisinin yanı sıra kalplere dokunan yapım hikayesine sahip bir şaheser olan yapı Türk-İslam Mimarisinin en önemli yapıtları arasında gösteriliyor.
Hikâyesi de bir o kadar etkileyicidir
Babür İmparatorluğunun 5. Hükümdarı Şah Cihan'ın 17 Haziran 1631 tarihinde genç yaşta ölen eşi Ercümend Bânû Begüm için Agra’da yaptırdığı anıt mezardır
5. Hükümdarı Şah Cihan ilk başta ölen eşi için geçici olarak oralardaki güzel bir bahçeye gömmüşler
5. Hükümdarı Şah Cihan eşini anlatılmayacak kadar çok sevdiğinden aşkı yüzyıllarca dillerde dolaşın diye Tac Mahal’i yaptırır
Babür İmparatorluğunun 5. Hükümdarı Şah Cihan’ın Mümtaz Mahal dışında 2 tane daha karısı vardır
Hükümdar da, eşine duyduğu sevginin hatırasına görkemli bir anıt mezar yaptırarak teselliyi sanat ve mimaride bulmaya çalışır.
Ercümend Banu, on dördüncü çocuğunu doğururken hayatını kaybeder
Mümtaz Mahal 14 çocuk doğurur ancak sadece 8’i hayatta kalır
Tac Mahal hanedanın güç ve kudreti kadar, Şah Cihan ile eşi Ercümend Bânû Begüm arasındaki sevginin de sembolü olarak niteleniyor.
Rivayetlere göre; Şah Cihan'ın tahta çıkması üzerine Ercümend Bânû
Begüm, Mümtaz Mahal adını alan
Evlendikten sonra kocası ona “dünyanın kraliçesi” anlamına gelen Mümtaz Mahal ismini takmış ve öyle bilinmiş.
1666'da ölen Babür İmparatorluğunun 5. Hükümdarı Şah Cihan'ın mezarı da Tac Mahal içerisinde bulunmaktadır
5. Hükümdarı Şah Cihan eşine hem kişisel, hem de memleket meselelerinde çok güvenmiş ona en yüksek yetki olan şahın mührünü kullanma yetkisi bile vermiştir
Tac Mahal’in görkemli yapı için “Dünyada insanlar ikiye ayrılır: Tac Mahal’i görenler ve görmeyenler” denilerek ne kadar değerli olduğu anlatılmak istenmiştir
Tac Mahal sadece bir türbe değil, kocaman bir kompleks ve içinde başka binalar da bulunuyor
1652’de tamamlanmış.
Dikkatli bakarsanız kulelerin dik durmadığını, dışa doğru hafif yattığını göreceksiniz. Deprem halinde kuleler binaya çarparak zarar vermesin diye mimarlar böyle bir çözüm bulmuşlar. Beyaz mermer kullanılarak yapılan bina, yakut, safir, pırlanta, zümrüt, akik, firuze, sedef ve incilerle süslenerek
Temelde, ana kapı, anıt mezar, cami, konuk evi ve onu çevreleyen alandan oluşan Tac Mahal, Hint-İslam mimarisinin, gelmiş geçmiş en mükemmel örneği olarak kabul ediliyor. Bu mükemmelliği, yapının, dış bükey ve iç bükey, gölgeli ve ışıklı, kemerli ve kubbeli, dolu ve boş alanları arasındaki ritmik kombinasyondan kaynaklanıyor.
Mümtaz Mahal (Ercümend Banu) ve Şah Cihan’ın lahitleri üst katta, kubbenin altında bulunuyor ama asıl mezarları en alt katta muhafaza ediliyor. Lahitlerin bulunduğu kubbeli salonda ses 7 kez yankılanacak şekilde bir akustiğe sahip
Tac Mahal’in asıl mükemmelliği, onu çevreleyen bahçe düzenlemesi ve peysajının da detaylı düşünülmüş ve bir bütün olarak tasarlanmış olmasından geliyor. Tac Mahal’in 4 minaresi ise Babür mimarisinde daha önce görülmemiş 3 boyutlu bir efekt sağlıyor. Tabi İran etkisi görülen, ihtişamlı ana kapıyı da unutmamak lazım. Özellikle bu noktada, mekândaki simetri vurgusu öne çıkıyor.
Tac Mahal,1983’ten beri UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer almıştır
İşte bugünlerde ve uzun sürece de göremeyeceğimiz iki farklı aşkın sonucunda elde edilen mimari yapı
Varmıdır şimdilerde aşkı için yapılan bir mimari yapı, tabiî ki yoktur
Şimdiki aşkların sahte ve çıkarlar üzerine kurulduğundan varken varım, yokken başkasına giderim felsefesinin sonucu
Evlenildiğinde edilen’’Hastalıkta, varlıkta, yoklukta… Bir ömür boyu’’ diye başlayan ama yeminlerin bile unutulduğu evlilikler
‘’Bir yastıkta kocayın ‘’diye tek yapılan baş yastıklarının yerini alan tekli yastıklar
Söylenecek çok söz var ama bu güzelliklerin önüne geçmesin diye kısaca tutarak herkese sağlıklı ve hayırlı eşler, evlatlar versin yaradan
KAYNAK: https://www.tarihbilimi.net/babilin-asma-bahceleri/
https://www.hurriyet.com.tr/egitim/babilin-asma-bahceleri-nerede-ve-gercek-mi-babilin-asma-bahceleri-hikayesi-ve-hakkinda-kisa-bilgi-41623988
https://www.mynet.com/babil-asma-bahceleri-gercek-mi-nerede-babil-asma-bahceleri-hikayesi-170100289241
https://www.bizevdeyokuz.com/tac-mahal/
https://www.hurriyet.com.tr/sosyal/gezi/bir-ask-hikayesinden-dogan-guzel-tac-mahal-41673677