Türk mutfağına ait olan en özel lezzetlerden biridir Baklava
Özellikle bayram sofralarında, özel davetteler de ve günlük hayatımızda soframızın tatlısı Baklava
Her ne kadar da kime ait olduğu tartışılsa da lezzetlimi lezzetli
Peşinen söyleyelim bulanın da yapanında geliştirenin de ellerine sağlık
Ben kime ait olduğu tartışmasının dışında kalarak sağlıkla yemeye devam edeceğim
Ülkemiz için bu kadar önem teşkil eden lezzetini hiç kaybetmeyen ve sevilen bu tatlının isterseniz bir tarihçesine bakalım
Baklava Türkçe kökenli bir kelime olan eski Türkçede “Baklağu” , “Baklağı” olarak bilinmektedir.
Baklava olurda yardımcısı Oklava olmaz mı(?), hamurunun açılmasında kullanılan oklavanın yine eski Türkçede “Oklağa”, “Oklağu” olarak bilinmektedir
Baklavanın kendi mutfaklarına ait bir tatlı çeşidi olduğunu savunan başta Yunanistan olmak üzere ülke sayısı da çoktur
Tartışmalar süre dursun
Baklava denilince sadece Türkler değil, Orta Doğu, Doğu Akdeniz ve Balkanlar dâhil olmak üzere Yunanlılar, Bulgarlar, Ermeniler, Yahudiler, Araplar… Gibi ülkeleri karşımıza çıkar
Göçebe bir yaşam süren Türklerin yufka ile yaptıkları çeşitli yiyeceklerin, baklavanın doğuşu olduğunu söylenmektedir
Eski Türkler yufkaların içerisine ilave edilen tatlı harçlar ile katmerli hamur işleri yaptıkları görülmüştür ki böylece ortaya baklavaya benzeri tatlar çıkmıştır.
Azerbaycan’da’’ Bakı Pahlavası’’ olarak anılan ve sekiz kat yufkanın arasında fındık, fıstık ilave edilerek hazırlanan geleneksel tatlı, klasik baklavaya en yakın lezzet olarak bilinmektedir.
Fatih Sultan Mehmet dönemine ait mutfak defterlerinde kayıtlı olan bir bilgiye göre baklava ilk kez 1473 yılının Şaban ayında Topkapı Sarayı’nda pişirilmiştir
Baklavanın tarihine ait bir başka kayıt ise 17. yüzyılın ortalarında Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde Bitlis Beylerinden birinin konağında tattığını yazmıştır.
III. Ahmed döneminin şair ve yazarlarından biri olan Seyyid Vehbi tarafından hazırlanan Surname’de, padişahın dört şehzadesine yapılan sünnet töreninde tüm konuklara baklava ikram edildiği kayda geçirilmiştir.
Osmanlı mutfak kültüründen lezzetini hiç kaybetmeden ve hatta farklı lezzetler ve şekilleriyle günümüze ulaşan baklava, dünyanın mutfağında yer almıştır.
Dolayısıyla dünya mutfağında ki yerini almasıyla birlikte farklı kültürlerin yoğrulması ile farklı malzemelerle hazırlanmış ve farklı tekniklerle pişirilmiştir ve hazırlanmaya da devam etmektedir
Sonuç olarak buda Baklavanın birçok ülke tarafından sahiplenmesine sebep olmuştur
Osmanlı’da hazırlanan pek çok farklı baklava çeşidi olduğu Osmanlı tarihinde basılı ilk yemek kitabı olarak bilinen Melceü’t-Tabbahi’de yazılı olan ‘’Kaymak Baklavası’’, ‘’Pirinç Baklavası’’ ve ‘’Adi Baklava’’ bunlardan bazılarıdır
Osmanlı kültüründe baklava, saray mutfaklarında yalnızca saray halkı için hazırlanan bir lezzettir
17. yüzyılın ortalarında ortaya çıkmış olan Baklava Alayı, baklava tarihine ışık tutan en önemli gelenekler arasında örnek olarak gösterilebilir.
Osmanlı Sultanı II. Mahmud döneminde Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasına dek süregelen bir geleneğe göre her yıl Ramazan ayının 15. gününde padişah, saray ustaları tarafından hazırlanan baklavaları törenle askerlere ikram ederdi
Bu törenin şekli; her on Yeniçeri askeri için hazırlanan bir tepsi baklava saray mutfağının önüne dizilir, ilk tepsi Silahtar tarafından teslim alındıktan sonra onun arkasından her iki asker bir tepsi baklava alarak Silahtar’ı takip eder kışlalarına geri dönerlerdi.
‘’Baklava Alayı’’ olarak adlandırılan bu tören halk tarafından seyredilirdi
Baklavanın tarihinde derinlere inildiğinde farklı hikâyelerle karşılaşıyoruz
Bunlardan ilki Roma(Bizans) (MÖ 2.) mutfağındaki ‘’Plasenta Keki’’nden(pişmiş hamurun balla kaplanmasıyla yapılırdı), ikincisi Orta Asya Türklerinin "Katmanlı Ekmek" yemeğinden, üçüncüsü Farsların ‘’Lauizanaq Yemeği’’nin zamanla baklavaya dönüştüğüdür
Yunanlar ve Türkler hâlen daha baklavanın kime ait olduğu konusunda tartışıyorlar.
Tartışmalar süre dursun baklava hamurunun yapımında kullanılan malzemelerin bölgelere göre farklılıklar taşıması ise baklavanın lezzetini bölgesel olarak değiştirmiştir.
Bugün baklava farklı malzemeler kullanılarak ve farklı pişirme teknikleri ile de hazırlandığından klasik baklava çeşitlendirilmiş ve Türk mutfağına kazandırılmıştır.
Türkler Baklavayı basit bir hamur işi olmaktan çıkarıp ustalık gerektiren incelikli bir mutfak ürünü haline getirdiği söylenebilir.
Nasıl olduğunu, nasıl geldiğini bilsek ne olur bilmesek ne olur Osmanlı İmparatorluğu’nda bir devlet törenine adını vermiş olması ve bizler tarafından çeşitlendirilmesi sonucu Baklava Türklerindir ve Türk kalacaktır
AB Komisyonu tarafından 8 Ağustos 2013 tarihinde Baklavanın Türk tatlısı olduğu tescil edilmiştir
Bugün Türkiye’nin hangi köşesine giderseniz gidin mutlaka Baklava ile karşılaşır ve tadına bakabilirsiniz
Baklava ile ünlenmiş şehirlerimiz de vardır özellikle Gaziantep bunların başında gelmektedir
Baklava ülkeler arasında bizim tatlımız diye savaşır dursunlar bizim ülkemizde de şehirlerarasında bu savaş sürmektedir
Baklava savaşın ülkeler, şehirler savaşına dönüştüğü bu günlerde
Herkese baklava tadında sağlıklı günler dilerim
KAYNAKÇA 1)https://www.livapastacilik.com/
2)https://www.baktad.org.tr/baklavanin-tarihi/
3)https://tr.wikipedia.org/wiki/Baklava